PKP Energetyka działa na polskim rynku od 2001 roku specjalizując się przede wszystkim w sprzedaży i dystrybucji energii elektrycznej dla kolejowych przewoźników, a także innym klientów biznesowych. Oprócz tego PKP Energetyka świadczy usługi elektroenergetyczne na terenie całego kraju i prowadzi sprzedaż paliw płynnych dla przedsiębiorstw kolejowych.
Wyzwania
Plan rozwoju PKP Energetyka obejmuje modernizację infrastruktury sieci
i wprowadzenia nowych technologii do analizowania charakterystyk ruchu
sieciowego. Jego głównym celem było wdrożenie skutecznego narzędzia do
identyfikacji zagrożeń cybernetycznych w sieci OT (ang. Operational
Technology) w czasie rzeczywistym oraz bieżącej analizy charakterystyk
sterowania obiektowego i wykrywania anomalii w ich działaniu. W
efekcie system miał pozwolić na zwiększenie niezawodności
infrastruktury oraz poziomu zabezpieczeń przed potencjalnymi atakami.
Jednocześnie ważnym wymaganiem było dostosowanie rozwiązań do już
wdrożonych i wykorzystywanych w PKP Energetyka technologii,
a także zapewnienie możliwości audytu infrastruktury i generacji
raportów zgodnie z wymaganiami prawnymi.
Do sterowania procesami przemysłowymi firma stosuje protokół BUSZ.
Jest to unikalny protokół, wykorzystywany wyłącznie w polskiej branży
energetycznej. Dlatego też, w projekcie mającym zwiększyć
bezpieczeństwo systemu OT, PKP Energetyka nie mogła praktycznie
skorzystać z uniwersalnych, dostępnych na rynku rozwiązań i narzędzi
pozwalających na monitoring ruchu i analizy dotyczące jego
charakterystyki.
Rozwiązanie
Problem ten, bez nadmiernych kosztów, udało się rozwiązać korzystając
z systemu do monitoringu sieci przemysłowej o nazwie Scadvance XP®
firmy ICsec, który jest dostosowany do wszystkich typów sieci i
różnorodnych protokołów stosowanych w systemach OT. System składa się
z sond X1 odpowiedzialnych za „podsłuchiwanie” ruchu w sieci OT oraz
serwera Scadvance XP®, którego zadaniem jest zbieranie danych z sond
i analiza ruchu.
Do sterowania procesami przemysłowymi firma stosuje protokół BUSZ.
Jest to unikalny protokół, wykorzystywany wyłącznie w polskiej branży
energetycznej. Dlatego też, w projekcie mającym zwiększyć
bezpieczeństwo systemu OT, PKP Energetyka nie mogła praktycznie
skorzystać z uniwersalnych, dostępnych na rynku rozwiązań i narzędzi
pozwalających na monitoring ruchu i analizy dotyczące jego
charakterystyki.
„Szukaliśmy dostawcy, który nie tylko zapewni obsługę protokołu
BUSZ, ale również zaoferuje sniffery, które umożliwią włączenie do
sieci bez zmiany jej parametrów elektrycznych, takich jak
rezystancja. Oprócz tego firma ma tysiące urządzeń obsługiwanych
przez kilkadziesiąt zewnętrznych firm i dlatego tylko kontrola
systemu na najniższym poziomie pozwala na jego efektywne
monitorowanie i wykrywanie nieprawidłowości, na które trzeba
reagować” - powiedział Wojciech Kubiak - Dyrektor Biura
Bezpieczeństwa Teleinformatycznego w PKP Energetyka.
Dlatego podjęto decyzję o pilotażowym wdrożeniu rozwiązania Scadvance
XP® przystosowanego między innymi do obsługi protokołu BUSZ. Po
przeprowadzeniu szczegółowych testów w dwóch lokalizacjach PKP
Energetyka okazało się, że rozwiązanie spełnia wszystkie wymagania
jakie postawiono dostawcy. Między innymi nie zakłóca i nie wpływa
negatywnie na działanie sieci OT, zapewnia monitoring infrastruktury
oraz wykrywanie praktycznie wszystkich urządzeń podłączonych do
systemu w czasie rzeczywistym.
Korzyści
Kompleksowe testy systemu Scadvance XP® wykazały, że system umożliwia:
obserwowanie i archiwizację rzeczywistego ruchu pomiędzy
sterownikami PLC,
wykrywanie anomalii i cyberataków w monitorowanej infrastrukturze
OT,
identyfikację przekazywanych poleceń sterujących urządzeniami
(między innymi przy wykorzystaniu protokołu BUSZ),
prezentację informacji dotyczących transmisji danych pomiędzy
sterownikami oraz anomalii występujących w sieci OT,
wizualizację tzw. nodów, czyli wszystkich urządzeń logicznych
biorących udział w komunikacji.
„Podczas wdrażania nie było żadnych problemów, ani zakłóceń w
działaniu infrastruktury, a ma to duże znaczenie, bo obiekty
kolejowe to krytyczna infrastruktura wymagająca ciągłości działania.
Jednocześnie, zgodnie z zapewnieniami producenta, okazało się,
że sondy X1 zapewniają pełną widoczność infrastruktury automatycznie
wykrywając wszystkie podłączone do sieci urządzenia” mówi Wojciech
Kubiak.
Warto też zauważyć, że PKP Energetyka zarządza infrastrukturą o
krytycznym znaczeniu dla państwa i podlega przepisom ustawy o KSC
(Krajowy System Cyberbezpieczeństwa). Dlatego ważne jest również to,
że Scadvance XP® pomaga w zarządzaniu ryzykami oraz zapewnia obsługę
występujących incydentów i ich odpowiednie dokumentowanie i zgłaszanie
zgodnie z wymogami krajowych organizacji CERT.
IDS do zastosowań w sieciach przemysłowych
Scadvance XP® to specjalizowany system klasy IDS (Intrusion Detection
System) przeznaczony do monitoringu sieci automatyki przemysłowej oraz
wykrywania potencjalnych zagrożeń i anomalii w ruchu pomiędzy
podłączonymi do niej urządzeniami. Jest to kompleksowe rozwiązanie
pozwalające na wdrożenie systemu, które zapewnia bezpieczeństwo i
kontrolę funkcjonowania sieci przemysłowych stosujących różne
protokoły, przy użyciu zaawansowanych technologii m.in. sztucznej
inteligencji (AI, ang. artificial intelligence), w tym uczenia
maszynowego (ML, ang. machine learning).
Wykorzystując dane dostarczane przez sondy X1, oprogramowanie
monitoruje sieci i zbiera informacje nie na ich brzegach, ale
bezpośrednio z ich środka, analizując cały ruch przesyłanych w sieci
pakietów. Opracowane przez ICsec interfejsy sprzętowe pozwalają na
podłączenie systemu do praktycznie każdych rodzajów sieci automatyki
przemysłowej, dzięki czemu powstaje wizualizacja wszystkich
istniejących połączeń i urządzeń w czasie rzeczywistym w danej sieci.
Oprogramowanie informuje administratora sieci o zarejestrowanych
zdarzeniach, wskazuje miejsce wystąpienia, a także cel ataku i jego
prawdopodobną przyczynę.
Dzięki wykorzystaniu elastycznych modeli AI/ML, system jest zaś
przygotowany do obsługi niestandardowych typów sieci przemysłowych
i unikalnych aplikacji.
Podstawowe funkcje i cechy
obsługa protokołów z pełną analizą pakietów (DPI) i ekstrakcją
danych,
analiza NETFLOW/IPFIX dla protokołów IT,
audyt sieci w czasie rzeczywistym,
możliwość nagrywania rejestrowanego ruchu pakietów,
wizualizacja mapy sieci,
wykrywanie i prezentacja informacji o podłączonych do sieci
urządzeniach,
tworzenie mapy połączeń pomiędzy urządzeniami w sieci,
możliwość śledzenia ruchu generowanego przez zewnętrznych
dostawców,
automatyczne wykrywanie anomalii, ataków i awarii,
automatyczne budowanie dedykowanych modeli
predykcyjno-analitycznych z osobnym zestawem parametrów dla
każdego wykrytego połączenia logicznego z wykorzystaniem
mechanizmów ML i AI,
prezentacja statystyk ruchu w chronionej sieci OT / IT oraz
raportów przedstawiających stan sieci.